Werk-privé balans is achterhaald

Werk-privé balans is achterhaald

Ik verbaas me al geruime tijd over hoe vaak mensen zich druk maken om hun werk-prive balans. Volgens mij is dat namelijk hartstikke ouderwets en achterhaald. En dan bedoel ik natuurlijk niet het idee van balans, maar van werk versus privé.

Werk-privé balans is van 1970

De balans tussen werk en privé staat voor veel mensen nog voor een balans tussen inspanning en rust. Alsof je nog om vijf uur, als de zoemer gaat, uitklokt en in een rij het gebouw uit loopt, naar een warm thuis waar het eten al bijna op tafel staat. Waar de kinderen rustig aan tafel zitten uit respect voor hun vader die wel moe zal zijn van het harde werken.
Maar zulke mensen ken ik niet. Veel mensen die ik wel ken vinden het op hun werk een stuk relaxter dan thuis. Want thuis wacht de taak en verantwoordelijkheid van opvoeding van veeleisende kinderen, de mantelzorg, de tablet met Insta, X en Youtube, de app-groepen die je nooit met rust laten en alle nieuwsberichten over klimaat, oorlog en milieu.

Inspanning versus ontspanning

Ik denk dat mensen de balans tussen inspanning en ontspanning bedoelen. Tussen aan je taken en verantwoordelijkheden werken, van welke aard dan ook en tijd om tot jezelf te komen zonder prikkels die je ontspanning ondermijnen. Een boek lezen, sporten of wat rustiger bewegen, een hobby uitoefenen en sociale contacten onderhouden. Misschien zelfs bidden, mediteren of ademhalings- of ontspanningsoefeningen doen. Dat is natuurlijk wel heel zinvol.

Maakt dat uit, hoe je het noemt?

Jazeker, ik denk dat het veel uitmaakt hoe je het noemt. Want de meeste mensen hebben tegenwoordig bar slechte strategieën als het gaat om het creëren en onderhouden van die balans. Ik leg het uit.
Ten eerste denken veel mensen dat het ontspannend is om thuis voor de televisie te zitten. Je wordt er niet erg moe van inderdaad, maar je laadt er ook niet van op, je herstel is matig, bewijzen metingen van stressniveaus in zulke situaties. Al helemaal niet als je ondertussen je ‘socials’ (nog zo’n woord dat de lading niet dekt) bekijkt of zit te piekeren over iets wat niet lekker loopt. Van privé tijd alleen rust je dus lang niet altijd uit. Maar van actieve ontspanning wel.
Ten tweede wordt je van werktijd normaal gesproken niet overdreven moe, als je zorgt dat je werk je voldoening geeft en onder prettige omstandigheden plaats vindt. Integendeel, je kunt er voldoening, zelfvertrouwen, trots en een doel voor je leven uit halen.

Leren over ontspanning en de juiste balans

Wanneer mensen zich bewuster worden dat het gaat om de balans tussen belasting enerzijds (wat voor iemand belastend is hangt af van veel factoren, dat gaat niet alleen over inspanning) en de ontspanning anderzijds, kunnen zij gemakkelijker de juiste acties ondernemen om hun balans te verbeteren.
En dat dit belangrijk en gewenst is, wordt wel duidelijk uit de hoge verzuimcijfers die we tegenwoordig hebben in veel sectoren (zorg en onderwijs voorop, maar er zijn er meer waar het verzuim veel te hoog is). En uit de enorme aandacht die er tegenwoordig is voor begrippen als stress en burn-out klachten en mentale druk die mensen ervaren.

Genieten van werk en privé

Dus laten we proberen te genieten van ons werk. En daarnaast in de tijd die we daarnaast hebben zo veel mogelijk bewust kiezen waar we onze tijd aan besteden en ontspanning daar een belangrijk onderdeel van maken. Dan hebben we een goede kans om ons in balans te voelen en zoveel mogelijk energie te kunnen besteden aan de dingen die we zelf kiezen in plaats van aan de prikkels die de social media bedrijven op ons afvuren.

Over de schrijver:
Wouter Vrooland is Registerpsycholoog Arbeid & Gezondheid en oprichter van De Oplader. Zijn passie is mensen te helpen om meer gedaan te krijgen door relaxter te leven.